Író: al-Mayadeen net Forrás: Hírügynökségek 2020 december 12 19:30
A diplomáciai hullámverés után, amit egs török verssor okozott Ankara magyarázkodik és azt mondja, hogy Erdoğan nem volt tisztában a verset övező érzékenységgel, amit Bakuban elmondott. Çavuşoğlu megerősíti, hogy a két ország közti kapcsolatok “szívélyesek és közeliek”.
Moḥammad Ğawād Ẓarīf iráni külügyminiszter telefonon tárgyalt török kollégájával, Mevlüt Çavuşoğuval.
A török külügyminiszter megerősítette, hogy a két ország közti kapcsolatok “szívélyesek és közeliek”, illetve hogy “Törökország politikája az Iránnal ápolt jószomszédi viszonyra épül”.
Çavuşoğu a telefonbeszélgetés során megerősítette, hogy Recep Tayyip Erdoğan török elnök “teljes mértékben tiszteli Irán nemzeti szuverenitását és területi egységét”. Egyben azt is, hogy “nem volt tisztában a Bakuban elmondott verset övező érzékenységgel és úgy képzelte, hogy az csakis Lachin és Karabah térségéről szól”.
Ẓarīf a telefonbeszélgetés során a maga részéről megerősítette a két ország közti kapcsolatok szívélyességét, ami a kölcsönös tiszteleten alapszik. Egyben rámutatva, hogy “a kapcsolatok a török elnök és vezető iráni tisztségviselők közt szívélyesek”. Kifejezett továbbá reményét a két ország közti kétoldali kapcsolatok erősítésére.
Telefonbeszélgetés, amit Çavuşoğu tett a török elnök legutóbbi Bakuban tett nyilatkozatai után történt, melyek során felolvasott egy verssort, amiben Irán Törökország beavatkozását látta nemzéti egységébe.
Azerbajdzsánba tett látogatása során Erdoğan felolvasott egy vesrssort, amiben azt mondta: “Elágazott az Arasz folyó… telve földdel… Nem kívántam elválásod… minket erővel szakítottak el.”
Moḥammad Ğawād Ẓarīf iráni külügyminszter szerint ez az a verssor, amelyben Erdoğan kifejezte szomorúságát a “kényszerű szétválás miatt” az Arasz folyó két pártja között, melyek az Azerbajdzsáni Köztársaság és Irán területein belül fekszenek. Ő úgy látta, hogy ennek veleje ellentétes Azerbajdzsán függetlenségével.
Ẓarīf feltette a kérdést: Vajon nem érti, hogy az Azerbajdzsáni Köztársaság függetlensége ellen beszél?” Megerősítve, hogy: “Senki sem beszélhet drága Azerbajdzsánunkról”. Ezzel utalva irani Azerbajdzsánra, mely az Arasz túlsó oldalán fekszik.
Az iráni tiltakozást az iráni elnöki hivatal hivatalos szóvivője fejtette ki, mondván: “Minthogy Recep Tayyip Erdoğan török elnök szavai beavatkozást jelentenek és elfogadhatatlanok”, Irán bekérette a török nagykövetet és értesítette őt, hogy: “a háborúkra és területi terjeszkedésre törekvő birodalmi szólamok ideje lejárt. Irán nem engedi meg senkinek, hogy beavatkozzon területi egységebe”.
Törökország ezt viszonozta és tegnap, pénteken a külügy bekérette az ankarai török nagykövetet, Moḥammad Farāzmand-ot, a Teherán által Recep Tayyip Erdoğan török elnökkel szemben tett állítások miatt. A török külügy Farāzmand nagykövetnek kifejtette csalódottságát, hogy az iráni külügy bekérette Ankara nagykövetét, Derya Örs-öt Moḥammad Ğawād Ẓarīf iráni külügyminiszter Twitter bejegyzése után.
Az Arasz folyó Kelet-Törökországból ered és részben haráros Örményországgal. Ahol eléri a két ország határát egyben találkozik Iránnal és az azeri Nahicsevánnal.
Kelet felé folyva a folyó Irán északi határának egyik legfontosabb jelzőpontja és épp így Azerbajdzsánnal is. Ennél fogva külónleges kultúrális jelentősége is van az itteni törökségnek, amely a térséget évszázadok óta lakja.
Irán az Azerbajdzsánnal közös határai mentén három tartománnyal is bír, ahol az azeri török lakosság többségben van. Ezek: Ardabīl, Kelet-Azerbajdzsán és Nyugat-Azerbajdzsán. Itt működnek szeparatisták, akikről úgy tudni, hogy az “Araszt” szlogenként használják.
A bakui katonai parádén, amin Erdoğan is részt vett pár napja további két iráni helyszínt is említettek. Ezek: “Arg-e Tabrīz [Tebriz erődje]” és a “Sablān-hegy”. Ezek érzelmes versköltemények során kerültek elő, amiket hangosbemondón kereszül adtak közre, minthogy komoly azeri kultúrális jeletősséggel bírnak.
أنقرة توضح بيت الشعر: تصورنا أنه حول إقليمي لاتشين وكاراباخ فقط
الكاتب: الميادين نت المصدر: وكالات 12 كانون الأول 19:30
بعد التحرّك الدبلوماسي الذي تسبب فيه بيت الشعر التركي، تركيا توضح وتقول إن إردوغان لم يكن مطلعاً على الحساسيات التي تحيط بالشعر الذي ألقاه في باكو، وأوغلو يؤكد أن العلاقات بين البلدين “ودّية وقريبة
تلقّى وزير الخارجية الإيراني محمد جواد ظريف اتصالاً هاتفياً من نظيره التركي مولود تشاويش أوغلو
وزير الخارجية التركي أكّد خلال الاتصال أن العلاقات بين البلدين “ودّية وقريبة”، وأن “سياسات تركيا مبنية على حسن الجيرة مع إيران
أوغلو أكّد خلال الاتصال أن الرئيس التركي رجب طيب إردوغان “يحترم السيادة الوطنية الإيرانية بالكامل ووحدة أراضيها”، وأنه “لم يكن مطلعاً على الحساسيات التي تحيط بالشعر الذي ألقاه في باكو، وكان يتصور أنه حول إقليمَي لاتشين و كاراباخ فقط
ظريف من جهته، أكّد خلال الاتصال على أهمية العلاقات الودية بين البلدين المبنية على أساس الاحترام المتبادل، مشيراً إلى أن “العلاقات بين الرئيس التركي وكبار المسؤولين الإيرانيين ودية”، وأعرب كذلك عن أمله بتعزيز العلاقات الثنائية بين البلدين
الاتصال الذي أجراه أوغلو جاء عقب تصريحات الرئيس التركي الأخيرة في باكو، والتي قرأ خلالها بيت شعر رأت فيه إيران تدخلاً تركياً في وحدة أراضيها
إردوغان قرأ خلال زيارته لأذربيجان بيت شعر قال فيه “لقد فرقوا نهر آراس.. وملؤوه بالرمل..لم أكن أريد فراقك.. ففرقونا قسراً
بيت الشعر هذا، والذي عبّر فيه إردوغان عن الحزن لـ”الفصل الإجباري” بين شطري نهر آراس، اللذين يقعان داخل أراضي دولة أذربيجان وأراضي إيران، وفق تعبير وزير الخارجية الإيراني محمد جواد ظريف، الذي رأى في نغمته مغزاً يعادي استقلال أذربيجان
وتساءل ظريف “ألم يفهم أنه تحدث ضد استقلال جمهورية أذربيجان؟”، مؤكداً أن “لا أحد يمكنه الحديث عن عزيزتنا أذربيجان”، وذلك في إشارة إلى أذربيجان الإيرانية التي تقع على الشطر الآخر لنهر آراس
الاستنكار الإيراني أوضحه المتحدث باسم الرئاسة الإيرانية، شارحاً أنه “بسبب تصريحات الرئيس التركي رجب طيب إردوغان التدخلية وغير المقبولة”، استدعت إيران السفير التركي، وأبلغته أن “حقبة ادعاءات الإمبراطوريات الساعية للحرب والتوسع قد انتهت. وأن إيران لا تسمح لأي أحد بالتدخل في وحدة أراضيها
تركيا ردّت بالمثل، واستدعت وزارة الخارجية، أمس الجمعة، السفير الإيراني لدى أنقرة محمد فرازمند، بسبب استيائها من ادعاءات وجهتها طهران بحق الرئيس التركي رجب طيب إردوغان. وعبرت الخارجية التركية للسفير فرازمند، عن استيائها من استدعاء الخارجية الإيرانية سفير أنقرة دريا أورس، بعد تغريدة لوزير الخارجية الإيراني محمد جواد ظريف
ويمتد نهر آراس من شرق تركيا ويشكّل جزءاً من حدودها مع أرمينيا، ويتواصل عند نقطة التقاء حدود البلدين كذلك مع كل من إيران وإقليم ناختشيفان الأذري
ومع سير مجراه شرقاً، يشكل النهر العلامة الأبرز لحدود إيران الشمالية، ولا سيما مع أذربيجان، ما أكسبه أهمية ثقافية خاصة بالمكوّن التركي الذي يقطن المنطقة منذ قرون
وتضم إيران، على محاذاة الحدود مع أذربيجان، ثلاثة أقاليم بأغلبية سكانية أذرية، هي: أردبيل، وأذربيجان الشرقية، وأذربيجان الغربية، وينشط فيها انفصاليون، يعتقد أنهم يتخذون من نهر “آراس” شعاراً لهم
وشهد استعراض باكو العسكري الذي حضره إردوغان قبل أيام، أيضاً ذكر موقعين إيرانيين، هما “أرج التبريز” وجبل “السبلان”، وذلك ضمن قصائد ملحمية تم بثها عبر مكبرات الصوت، لأهميتهما في الموروث الثقافي الأذري