Forrás: al-Mayadeen net + Ügynökség 2023 május 1 12:29
Hétfőn a szudáni főváros, Kartúm utcáin megjelentek a Központi Tartalék Erők a szudáni hadsereg és a Gyors Támogatási Erők közt kitört harcok óta először, ami kérdéseket vet fel ennek az erőnek a valós természetéről.
Miután teljesen távolmaradt a fejleményektől a nagyjából három hete a szudáni hadsereg és a Gyors Támogatási Erők közti kitört harcok kezdete óta, most először a szudáni főváros, Kartúm utcáin megjelentek a Központi Tartalék Erők. Ez pedig kérdéseket vetett fel ennek az erőnek a valós természetéről.
A nézetek a Központi Tartalék Erők megjelenéséről megoszlanak azok közt, akik üdvözlik ezt a lépést a “közbiztonság megőrzésére”, illetve azok közt, akik elutasítják azt arra figyelmeztetve, hogy “kiszélesedik a harcok köre”, melyek több száz ember megölését okozták,valamint ezrek sebesülését és elmenekülését Szudánon belül és azon kívülre is.
Az “Abū Ṭayra” az utcákon
Helyi szinten a belügyminisztérium alá tartozó Központi Tartalék Erőket “Abū Ṭayra” néven ismerik amiatt a madár miatt [a Ṭayra szó arabul madarat jelent – Amaraia], ami az emblémájukat díszíti. Ez egy harcoló alakulat, amely részt vett a fegyveres mozgalmak brutalitásában Dārfūrban, illetve Kurdufān egyes részein.
A Központi Tartalék Erőket, mely a rendőrséghez tartozik, 1974-ban alapították még ‘Iṣmat Ma‘nī rendőr dandártábornok vezetése alatt a megbuktatott elnök, Ğa‘far Numayrī idejében, mint katomai tartalék, amely erőszakos és harci jellegű feladatokra és megbízatásokra szakosodott.
A Központi Tartalék Erők feladatai a rendkívüli helyzetekben való beavatkozástól a vandál akciók és biztonsági gondok elleni küzdelemig terjed, valamint ezeken túl a segítség és támogatás nyújtásáig természeti katasztrófák esetén.
Ezeknek az erőknek az összetétele adminisztratív szempontból egy igazgatási dandárt és egy műveleti dandárt tesz ki. Összességében egy vezérőrnagyi rangú tiszt vezetése alatt áll, osztagai pedig Kartúm külön három részén összpontosulnak, általában egy-egy dandártábornok rangú tiszt vezetése alatt.
2022 márciusában az Egyesült Államok szankciókat jelentett be a Központi Tartalék Erők ellen, amiért “emberi jogok elleni veszélyes kihágásokat” követtek el még “az uralmon lévő katonai tanács elleni tüntetéseken alkalmazott erőszak” idején, legalábbis fogalmazás jó szerint.
Ismét feltűntek a Központi Tartalék Erők
Szombaton a szudáni hadsereg bejelentette, hogy a Központi Tartalék Rendőrség megkezdte a fokozatos kitelepülést a főváros, Kartúm utcáin, mielőtt még fényképek és videók jelentek volna meg ezekről az erőkről az utcákon és a negyedekben.
Eközben az egyrészt az ‘Abd al-Fattāḥ al-Burhān vezette szudáni hadsereg, másrészt a Muḥammad Ḥamdān Daqalū “Ḥamīdtī” vezette Gyors Támogatási Erők közt a hatalomért április közepén kitört véres küzdelem kezdete óta először jelentek meg a Központi Tartalék Erők, miközben a két fél közti összecsapások immár harmadik hetükbe léptek.
Miközben ez a meglepő fejlemény megtörtént, a Gyors Támogatási Erők egy nyilatkozatot adtak ki, amiben vádolják a Központi Tartalék Erőket, mondván: “a Tartalék Erők a Népvédelmi Brigádokhoz tartoznak”, utalva ezzel arra a biztonsági csoportra, amelyet az elmozdított ‘Umar al-Bašīr elnök rendszeréhez sorolnak. Úgy értékelték, hogy ezeknek az erőknek a megjelenése “kiszélesítik az országban a harcok körét”.
A Gyors Támogatási Erők nyilatkozata azt közölte: “a puccsista erők és a szélsőséges kormányzat elemei mozgásba lendítették a Nép- és Diákvédelmi, valamint polgári védelmi erőket, majd a Központi Tartalék egyenruháit adták rájuk és a harcterekre küldték őket kíséretet téve arra, hogy a harcok körét kiszélesítsék a rendőrségi erők megmozgatásával egy olyan ügyben, aminek azok nem is részesei”.
Ugyanakkor a szudáni belügyminisztérium egy nyilatkozatában megerősítette, hogy a Központi Tartalék egy a rendőrség alá tartozó alakulat, mely azzal a céllal vonult ki a terepre, hogy “biztosítsa a piacokat, valamint a köz- és magántulajdont, mely ki volt téve a lopásoknak, rongálásnak, pusztításnak és így meggátolja az elkövetőket”. Egyben tagadta azokat az elhangzó vádakat, hogy a népvédelmi csoportok beszivárogtak a Központi Tartalék soraiba.
A minisztérium élesen elítélte azokat a fennforgó vádakat, hogy a Népvédelmi Csoportok elemei beszivárogtak volna a Központi Tartalék erői közé. Védelmébe vette ezeket az erőket, “melyek egy a rendőrség alá tartozó alakulatot alkotnak a Rendőri és Jogi Tudományok Akadémiát elvégzett tisztek irányítása alatt”. Ugyanis a közösségi média azzal foglalkozott, hogy ez az erő, amely kitelepült a Népvédelemből áll és a tisztek, akik vezetik ezt az erőt eleve biztonsági tisztek.
Kiterült, hogy a közösségi médiában körözött képen a szudáni rendőrség egy főhadnagyi rangú tisztje látható, akit “Ḥārit Mubārak Ğibrīl-nek” hívnak és a “70-es” alakulat egyik tagja, aki a szudáni rendőrségnél szerzett középfokú végzettséget.
Kiszélesedik a harcok köre Szudánban
A szudáni hadsereg és a Gyors Támogatási Erők bejelentették, hogy elfogadtak egy tűzszünetet vasárnap éjféltől kezdődően újabb 72 órára, ám a két fel egymást vádolja annak folyamatos megsértésével.
Amióta a harcok április 15-én kitörtek 6 tűzszünetet sikerült tető alá hozni, ám azok mind összeomlottak egymás után és számos alkalommal megsértették azt.
Az egymással harcoló felek Szudánban egymást vádolják az újabb tűzszünetek sorozatos megsértésével, miközben immár harmadik hete folytatódik a véres küzdelem azon figyelmeztetések dacára, hogy katasztrófális háborúba torkollhatnak. Több száz halott és több ezer sebesült lett az eredményre ennek, amióta a hatalomért folytatott régi versengés a szudáni hadsereg és a félkatonai Gyors Támogatási Erők közt április 15-én küzdelembe fordultak.
A két fél közt a harcok egy sor tűzszüneti megállapodást ellenére folytatódnak. Ezeket közvetítők, köztük az Egyesült Államok érte el eddig.
A bejelentett tűzszünet és a szudáni harcok megállítására tett erőfeszítések ellenére a Központi Tartalék Erők megjelenése arra mutat, hogy a harcok egyre nagyobb mértékben kiszelesednek az országban.
‘Abd Allah Ḥamdūk korábbi szudáni miniszterelnök arra figyelmeztetett, hogy ez a lépés a küzdelmet Szudánban a legrosszabb polgárháborúk egyikévé változtathatja a világon, ha nem sikerül gátat szabni neki. Ḥamdūk azt mondta: “Ha Szudán valódi polgárháborúba kerül, akkor Szíria, Jemen, vagy Líbia kisebb összeütközésnek fog csak tűnni”.
A jelen küzdelmet “értelmetlen háborúnak” tartotta a két hadsereg között, megerősítve, hogy “egyik fél sem kerül ki belőle majd győztesen, épp ezért kell, hogy abbahagyják”.
Ugyanakkor az ENSZ Menekültügyi Főbiztossága bejelentette, hogy már 6 ezer ember, főként nők menekültek Szudánból a Közép-Afrikai Köztársaságba az összecsapások nyomán. Az ENSZ Humanitárius Ügyeket Koordináló Irodájának igazgatója, Martin Griffith vasárnap eddig Szudánban példátlan helyzetről beszélt.
Kép: A Központi Tartalék Erők megjelennek Kartúm utcáin
قوات الاحتياطي المركزي.. هل يدخل فصيل ثالث على خط الصراع في السودان؟
المصدر: الميادين نت + وكالات 1 ايار 12:29
خلال الساعات الماضية ظهرت في شوارع العاصمة السودانية الخرطوم قوات الاحتياطي المركزي، لأول مرة منذ اندلاع القتال بين الجيش السوداني وقوات “الدعم السريع”، مما أثار التساؤل عن هوية هذه القوات
بعد غياب كامل عن المشهد منذ اندلاع القتال بين الجيش السوداني وقوات “الدعم السريع” قبل ثلاثة أسابيع، ظهرت في شوارع العاصمة السودانية الخرطوم، لأول مرة، قوات الاحتياطي المركزي، مما أثار التساؤل عن هوية هذه القوات.
وانقسمت الآراء بشأن انتشار قوات الاحتياطي المركزي بين مرحب بالخطوة لـ”حفظ الأمن”، ومعارض يحذّر من “اتساع دائرة الاقتتال” الذي تسبب في مقتل المئات، وإصابة ونزوح الآلاف داخل السودان وخارجها
“أبو طيرة” في الشوارع
محلياً، تعرف قوات الاحتياطي المركزي، التابعة لوزارة الداخلية، باسم “أبو طيرة” نسبةً إلى الطائر الذي يزين شعارها المميز، وهي قوة قتالية شاركت في قمع الحركات المسلحة في دارفور وبعض مناطق كردفان.
وأنشئت قوات الاحتياطي المركزي، وهي تتبع للشرطة، في عام 1974م، تحت قيادة العقيد شرطة عصمت معني، في عهد الرئيس المخلوع، جعفر نميري، كقوات احتياط عسكري، تختص بالمهام والعمليات ذات الطابع العنفي والقتالي.
وتتمحور مهام قوات الاحتياطي حول التدخل في الحالات الطارئة ومكافحة الشغب والانفلات الأمني، إضافةً إلى تقديم العون والمساعدات في حالات الكوارث الطبيعية.
وتتكون تركيبة القوات الإدارية، من لواء إدارة، ولواء عمليات، فيما يُديرها بشكلٍ عام ضابط برتبة لواء، وتتوزع سراياها في مدن الخرطوم المختلفة، وغالباً ما يقُودها ضابط برتبة عقيد.
وفي آذار/مارس 2022، أعلنت الولايات المتحدة، فرض عقوبات على قوات الاحتياطي المركزي لارتكاب “انتهاكات خطرة لحقوق الإنسان” خلال “قمع تظاهرات ضد المجلس العسكري الحاكم”، على حد تعبيرها.
ظهور الاحتياطي المركزي مجدّداً
قبل يومين، أعلن الجيش السوداني، بدء نشر وحدات من شرطة الاحتياطي المركزي تدريجياً في العاصمة الخرطوم، قبل أن ينشر صوراً ومقاطع فيديو لانتشار تلك القوات إلى الشوارع والأحياء
وكان هذا الظهور الأول لقوات الاحتياطي المركزي، منذ بدء الصراع الدامي على السلطة بين قائد الجيش السوداني عبد الفتاح البرهان وقائد قوات “الدعم السريع” محمد حمدان دقلو “حميدتي”، في منتصف نيسان/ أبريل، وبالتزامن مع دخول الاشتباكات بين الجانبين أسبوعها الثالث
وعلى وقع ذلك التطور المفاجئ أصدرت قوات “الدعم السريع” بياناً يتهم الاحتياطي المركزي، قائلاً: “إنّ قوات الاحتياطي تابعة لكتائب الأمن الشعبي”، في إشارة إلى أنها مجموعات أمنية محسوبة على نظام الرئيس المعزول عمر البشير، معتبرةً أنّ نشر تلك القوات “يوسع دائرة الاقتتال في البلاد”.
وقالت قوات الدعم في البيان: “حشدت قوات الانقلابيين وفلول النظام المتطرفة، كوادر الأمن الشعبي والطلابي والدفاع الشعبي، وألبستهم زي قوات الاحتياط المركزي ودفعت بهم إلى ميدان المعركة، في محاولة لتوسيع دائرة الحرب بالزج بقوات الشرطة في معترك ليسوا طرفاً فيه”
في المقابل، أكّدت وزارة الداخلية السودانية، في بيانٍ لها، أنّ قوات الاحتياطي المركزي هي فصيل يتبع للشرطة خرجت إلى الميدان بهدف ” تأمين الأسواق والممتلكات العامة والخاصة التي تعرضت للنهب والسلب والتخريب وضبط المتفلتين”. كما نفت الاتهامات الرائجة بتغلغل عناصر الأمن الشعبي داخل صفوف الاحتياطي المركزي.
ورفضت الوزارة بشدة الاتهامات الرائجة بتغلغل عناصر الأمن الشعبي داخل صفوف الاحتياطي المركزي ودافعت عن قواتها، موضحةً أنّ “قوات الاحتياطي المركزي هي فصيل تابع للشرطة يقوده ضباط من خريجي كلية علوم الشرطة والقانون”، حيث تناولت وسائل التواصل الاجتماعي أن القوة التي خرجت تتبع للأمن الشعبي وأن الضباط الذين يقودون هذه القوة هم في الأصل ضباط أمن.
وبيّنت أن صاحب الصورة المتداولة بمواقع التواصل، ضابط برتبة ملازم أول بالشرطة السودانية، يدعى “حارث مبارك جبريل”، وهو أحد أعضاء الدفعة “70” من منتسبي الشهادة الثانوية السودانية بالشرطة.
توسع دائرة الاقتتال في السودان
أعلن الجيش السوداني وقوات “الدعم السريع”، الموافقة على هدنة بدأت منتصف ليل الأحد، على أن تمتد لمدة 72 ساعة، إلا أن الطرفين تبادلا الاتهامات بخرقها.
ومنذ اندلاع القتال بين الجانبين في 15 نيسان/أبريل، جرى التوصل إلى 6 هدن لكنها فشلت في الثبات، وتخللتها العديد من الانتهاكات.
وتتبادل الأطراف المتنازعة في السودان الاتهامات بارتكاب انتهاكات جديدة لوقف إطلاق النار، مع استمرار الصراع الدامي للأسبوع الثالث رغم تحذيرات من الانزلاق إلى حرب كارثية، وسقط مئات القتلى وآلاف المصابين منذ أن تحولت منافسة قديمة على السلطة بين الجيش السوداني وقوات الدعم السريع شبه العسكرية إلى صراع في 15 نيسان/أبريل الماضي.
واستمر القتال بين الطرفين، على الرغم من سلسلة اتفاقات لوقف إطلاق النار عبر تدخل وسطاء من بينهم الولايات المتحدة.
ورغم الهدنة المعلنة والجهود الدولية لوقف القتال في السودان، إلا أن انتشار قوات الاحتياطي المركزي يحمل مؤشرات بتوسع دائرة الاقتتال بشكلٍ أوسع في البلاد
وحذّر رئيس الوزراء السوداني السابق، عبد الله حمدوك، من خطورة تفاقم النزاع في السودان وتحوله إلى أحد أسوأ الحروب الأهلية في العالم حال لم يتم وضع حد له، وقال حمدوك: “إذا كان السودان سيصل إلى نقطة حرب أهلية حقيقية.. فإن سوريا واليمن وليبيا ستكون مجرد مبارزات صغيرة”.
واعتبر أن النزاع الحالي “حرب لا معنى لها” بين جيشين، مؤكداً “لا أحد سيخرج منها منتصراً، لهذا السبب يجب أن تتوقف”.
كذلك أعلنت مفوضية الأمم المتحدة لشؤون اللاجئين أنّ نحو 6 آلاف شخص معظمهم نساء، فرّوا من السودان إلى جمهورية أفريقيا الوسطى في إثر الاشتباكات، فيما تحدّث رئيس الوكالة الإنسانية للأمم المتحدة، مارتن غريفيث، أمس، عن وضع غير مسبوق في السودان