Forrás: Ügynökségek 2022 december 8 14:02
Látogatása második napján Rijádba a kínai elnök tárgyalásokat kezdett a szaúdi vezetőkkel és találkozott Muḥammad ibn Salmān szaúdi koronaherceggel.
A kínai elnök tárgyalásokat kezdett a szaúdi vezetéssel látogatása második napján Rijádban, mielőtt egyezményeket írna alá a két ország közt, melyek erősíteni szeretnek közeledésüket, dacára Washington figyelmeztetéseinek Peking növekvő befolyása miatt.
Muḥammad ibn Salmān szaúdi koronaherceg fogott kezet Hszi Csin-Ping kínai elnókkel, amikor az kiszállt autójából az al-Yamāma palotához érkezve Rijádban, mely a király és a királyi tanács hivatalos székhelye. A két vezető vált vállnak vetve álltak egymás mellett, amikor a díszőrség lejátszotta a két ország himnuszait, majd együtt elindultak a palota bejárata felé.
A szaúdi kormányzati média szerint nagyjából 29,3 milliárd dollár értékben írnak alá megállapodásokat csütörtökön, egy olyan időben, amikor Kína igyekszik erősíteni a korona vírus miatt kárt szenvedett gazdaságát, a szaúdiak pedig igyekeznek színesíteni politikai és gazdasági szövetségeiket.
Látogatása során a kínai elnök két csúcson, az öböl-kínain és az arab-kínain vesz majd részt, melyeken szintén jelen lesznek majd a térség országainak vezetői, akik valóban elkezdtek megérkezni a szaúdi fővárosba, köztük ‘Abd al-Fattāḥ as-Sīsī egyiptomi elnök.
A kapcsolatok Kína és Szaúd-Arábia közt nagy lökést kaptak a kínai elnök Rijádba érkezésével, hogy az erősítse a két ország közti gazdasági együttműködést. Ennek kapcsán a szaúdi energiaügyi miniszter azt közölte, hogy Kína megbízható partner.
Kína, a szaúdi kőolaj legnagyobb vásárlója, azon dolgozik, hogy erősítse kereskedelmi és politikai kapcsolatait a térséggel, amely az elmúlt hosszú időben védelmileg az Egyesült Államokra támaszkodott, ám mostmár kifejezte félelmeit az amerikai jelenlét visszaszorulása miatt.
Órákkal azután, hogy szerdán [a kínai elnök] megérkezett, a szaúdi kormányzati média 34 befektetési megállapodásról tett bejelentést azon területeken, melyek magukba foglalják a zöld hidrogéneket, az információs technológiát, a szállítmányozást és az építőipart.
Ugyan a hivatalos szaúdi tájékoztatási iroda nem szolgáltatott pontos részleteket, ám azt megemlítette, hogy a két ország közti össz kereskedelmi mérleg 2021-ben meghaladta a 304 milliárd szaúdi rijált (80 milliárd dollár), illetve a 103 milliárd szaúdi rijált (27 milliárd dollár) 2022 harmadik negyedévében.
Muḥammad ibn Salmān szaúdi koronaherceg úgy véli, hogy Kína fontos partner a “Vízió 2030” gazdasági projekt számára, mivel igyekszik elérni kínai cégek bevonását a projektekbe azzal a céllal, hogy diverzifikálja gazdaságát, elmozdulva a bányászott energiahordozóktól.
Találkozók az arab vezetőkkel
Ezek a projektek magukba foglalják a futurisztikus NEOM várost, melynek érdekében a befektetések összértéke meghaladta az 500 milliárd dollárt. A város nagyban fog építeni az arcfelismerő és megfigyelő rendszerekre.
A szaúdi tájékoztatási iroda szerint Hālid al-Fāliḥ szaúdi befektetési miniszter azt közölte, hogy Hszi látogatása elő fogja segíteni a két ország közti gazdasági és befektetési együttműködés szintjének emelkedését, mivel “motivációt” jelent majd a kínai vállalatok és befektetők számára.
Rijádban tartózkodó diplomaták azt jelentették, hogy a kínai elnök lehet, hogy kétoldalú megbeszéléseket tart majd csütörtökön további arab vezetőkkel is, akik a két pénteki csúcstalálkozó előtt Szaúd-Arábiába érkeztek.
As-Sīsī mellett csütörtökön Rijádba érkezett Qays Sa‘īd tunéziai elnök, valamint megerősítette érkezését Muḥammad Šayyā‘ as-Sūdānī iraki elnök is, valamint ‘Azīz Ahanūš marokkói miniszterelnök és Nağīb Mīqātī ügyvezető libanoni miniszterelnök is.
A kínai külügyminisztérium szerint Hszi programja “a legnagyobb diplomáciai lépést jelenti majd ilyen nagy szinten Kína és az arab világ között a Kínai Népköztársaság megalapítása óta”.
Mindez nem kerülte el a Fehér Ház figyelmét sem, mely óvva intett “attól a befolyástól, amit Kína próbál kiépíteni a világban”.
A Fehér Házban a nemzetbiztonsági tanács szóvivője, John Kirby újságíróknak szerdán azt közölte: “Mi tisztában vagyunk azzal a befolyással, amit Kína próbál kiszélesíteni a világon. A Közel-Kelet minden bizonnyal azon területek között van, ahol el akarják mélyíteni befolyásuk szintjét”. Azt is hozzátette: “Úgy véljük, hogy számos kérdés esetén, amit el akarnak érni és az a mód, ahogy el akarják azokat érni nem felelnek meg annak a világrendszernek a megőrzésének, melyet a meghatározott játékszabályok irányítanak”.
Kirby úgy folytatta: “Nem kérjük azt az államoktól, hogy válasszanak az Egyesült Államok és Kína között, ám amint az elnök már többször mondta, úgy véljük, hogy az Egyesült Államok minden bizonnyal olyan helyzetben van, hogy vállalhatja ennek a stratégiai versengésnek az irányítását”.
Hszi ezzel harmadik külföldi útját tartja azóta, amióta a korona járvány Kínát határai lezárására és egy sor lezárási szabály bevezetésére késztette, melyek együttesen károsították a gazdaságát.
Pekinget és Rijádot több területen is stratégiai kapcsolatok kötik össze, melyek közül kiemelkedik az energiaszektor és az olaj, mivel Kína számít a második legnagyobb globális gazdaságnak, illetve az egyik legfontosabb vásárlója a szaúdi olajtermékeknek. Mindezek mellett Rijád nagyon komoly szerepet játszik a kínai gazdaságban óriási befektetéseket eszközölve ott az utóbbi években.
Elkötelezett stratégiai partner
A kínai külügyminisztérium ehónap elején egy 19 ezer szavas jelentést adott ki “a kínai-arab együttműködésről a modern korban”, melyben megerősítették, hogy Peking “stratégiai partner és elkötelezett barát”, mely építőjellegű szerepet fog játszani a Közel-Keleten és felvetést majd minden olyan ügyet, mely befolyásolja “geostratégiai érdekét”.
Egyesek úgy vélik, hogy mindez jelenti az Egyesült Államok közel-keleti viselkedésének burkolt, közvetett kritikáját is. Vannak ugyanis félelmek azzal kapcsolatban, hogy az arab-kínai csúcs, melyet pénteken tartanak majd és egybeesik Hszi Csin-Ping kínai elnök Szaúd-Arábiába tett látogatásával december 7 és 9 között egy érzékeny időszakban következett be, főként az amerikai-szaúdi kapcsolatok számára.
A Rijád és Washington közti kapcsolatok jelenleg lejtmenetben stagnálnak, miközben sok vita zajlott arról “a visszafogott fogadtatásról”, amit Joe Biden amerikai elnök kapott, amikor júliusban Szaúd-Arábiába látogatott.
Az ENSZ kereskedelmi és növekedési konferenciája szerint a Kína és az Öböl országai közti kétoldalú kereskedelem össz volumene, benne a Szaúd-Arábiai Királysággal és Iránnal, 2021-ben meghaladta a nagyjából 2,48 trillió dollárt (azaz 2,37 trillió eurót).
Ugyanezen időszak alatt a kétoldalú kereskedelem az Európai Unióval és az Egyesült Államokkal 1,3 trillió, illetve 62,6 milliárd dollárt ért el.
Ezek a kereskedelmi számok már magukba foglalják a fegyvereladásokat is, holott Kína kifejezetten elhanyagolható szerepet játszik ezen a téren. Meg kell említeni, hogy 2000 és 2019 között az Egyesült Államok, Oroszország és Európa szállította a Közel-Kelet országainak fegyverei 95%-át, melyeket ezekbe az országokba exportáltak.
Katonai együttműködés
Dacára annak, hogy Kína évtizedek óta arról volt ismert, hogy nagyban az orosz fegyverek importálója, az utóbbi években képes lett fejleszteni hadiiparát és a világ negyedik legnagyobb fegyverexportőre lett az Egyesült Államok, Oroszország és Franciaország után a katonai termelés alapján.
Kína képes volt az utóbbi három évtized során arra, hogy számos fegyver megállapodást nyerjen el az arab, főként öbölállamokkal, mint amilyen Szaúd-Arábia és az Emirátusok, de szintúgy Egyiptom, Algéria és Marokkó is.
Kína kezdetben hadiiparában az orosz ipari hagyományokra támaszkodott, majd aztán a nyugatiakra, majd után egy fejlesztési szakasz következett, kiváltképp a drónok területén.
Miután az Egyesült Államok megtagadta, hogy bizonyos fegyvereket exportáljon az arab országokba, mint amilyenek a drónok, vagy az “F35-ös” vadászgépek, ezen államok olyan alternatív országokhoz folyamodtak, mint amilyen Kína.
Számos arab ország szerzett be olyan drónokat, mint a “Ving Lung”, vagy a “Szí Ás” azok legkülönbözőbb verzióiban fegyverek további verziói mellett.
A Stockholm Nemzetközi Békekutatások Intézetének száma azt fedték fel, hogy 2016 és 2020 között [Kína] fegyverexportjának mértéke Szaúd-Arábia felé 386%-kal, míg az Emirátusok irányában 169%-kal nőtt a 2011 és 2015 közötti időszakhoz képest.
Kép: Muḥammad ibn Salmān szaúdi koronaherceg december 8-án fogadja a kínai elnököt (WAS).
الرئيس الصيني يلتقي ابن سلمان قبل توقيع اتفاقيات بنحو 29 مليار دولار
المصدر: وكالات 8 كانون الأول 14:02
في ثاني أيام زيارته للرياض، الرئيس الصيني يبدأ محادثات مع قادة السعودية ويلتقي ولي العهد السعودي محمد بن سلمان
بدأ الرئيس الصيني محادثات مع قادة السعودية في ثاني أيام زيارته للرياض، قبل توقيع اتفاقيات بين البلدين الطامحين لتعزيز تقاربهما، رغم تحذيرات واشنطن من تصاعد نفوذ بكين.
وصافح ولي العهد الأمير محمد بن سلمان الرئيس الصيني شي جين بينغ عندما خرج من سيارته لدى وصوله إلى قصر اليمامة في الرياض، المقر الرسمي للملك ومقر الديوان الملكي، ووقف المسؤولان جنباً إلى جنب، فيما كانت فرقة تعزف النشيد الوطني لبلديهما، ثم سارا معا نحو مدخل القصر.
وبحسب وسائل إعلام سعودية حكومية، سيتم توقيع اتفاقيات بنحو 29.3 مليار دولار الخميس، في وقت تسعى الصين لتعزيز اقتصادها المتضرر من فيروس كورونا، ويسعى السعوديون لتنويع تحالفاتهم الاقتصادية والسياسية.
ويشارك الرئيس الصيني خلال الزيارة في قمتين خليجية-صينية وعربية-صينية، يحضرهما قادة دول المنطقة الذين بدأوا بالفعل بالتوافد إلى العاصمة السعودية، بينهم الرئيس المصري عبد الفتاح السيسي.
وتشهد العلاقات بين الصين والسعودية نقلة نوعية مع وصول الرئيس الصيني إلى الرياض لتعزيز التعاون الاقتصادي بين البلدين. وفي هذا الصدد، قال وزير الطاقة السعودي إنّ الصين شريك موثوق به.
وتعمل الصين، أكبر مستهلك للنفط السعودي، على تقوية علاقاتها التجارية والسياسية مع منطقة تعتمد منذ فترة طويلة على الولايات المتحدة في الحماية العسكرية، لكنها أعربت عن مخاوفها من تراجع الوجود الأميركي.
وبعد ساعات من وصوله الأربعاء، أعلنت وسائل الإعلام الحكومية السعودية عن 34 اتفاقية استثمار في قطاعات تشمل الهيدروجين الأخضر وتكنولوجيا المعلومات والنقل والبناء.
ولم تقدّم وكالة الأنباء السعودية الرسمية تفاصيل، لكنها قالت إنّ إجمالي التجارة بين البلدين بلغ 304 مليارات ريال سعودي (80 مليار دولار) في عام 2021، و103 مليارات ريال سعودي (27 مليار دولار) في الربع الثالث من عام 2022.
ويرى ولي العهد السعودي محمد بن سلمان أنّ الصين شريك مهم في “رؤية 2030” الاقتصادية، إذ يسعى لإشراك الشركات الصينية في مشاريع تهدف إلى تنويع الاقتصاد بعيداً من الوقود الأحفوري.
لقاءات مع قادة عرب
تشمل هذه المشاريع مدينة نيوم المستقبلية التي تبلغ قيمة الاستثمارات فيها 500 مليار دولار، والتي ستعتمد بشكل كبير على تقنية التعرف إلى الوجه والمراقبة.
وقال وزير الاستثمار السعودي، خالد الفالح، إنّ زيارة شي ستسهم في رفع وتيرة التعاون الاقتصادي والاستثماري بين البلدين، إذ تقدم الزيارة للشّركات والمستثمرين الصينيين “عائدات”، بحسب وكالة الأنباء السعودية.
وأفاد دبلوماسيون مقيمون في الرياض بأنّ الرئيس الصيني قد يجري محادثات ثنائية الخميس مع زعماء عرب آخرين وصلوا إلى السعودية قبل قمتي الجمعة.
وإلى جانب السيسي، يصل الرئيس التونسي قيس سعيد إلى الرياض اليوم الخميس. كذلك، أكّد رئيس الوزراء العراقي محمد شياع السوداني ورئيس الوزراء المغربي عزيز أخنوش ورئيس حكومة تصريف الأعمال اللبناني نجيب ميقاتي حضورهم.
ووفقاً لوزارة الخارجية الصينية، فإنّ برنامج شي يمثّل “أكبر نشاط دبلوماسي على نطاق واسع بين الصين والعالم العربي منذ تأسيس جمهورية الصين الشعبية”.
ولم يغب ذلك عن أعين البيت الأبيض الّذي حذّر من “النفوذ الذي تحاول الصين تنميته في العالم”.
وقال الناطق باسم مجلس الأمن القومي في البيت الأبيض جون كيربي للصحافيين الأربعاء: “نحن ندرك النفوذ الذي تحاول الصين توسيعه في العالم. الشرق الأوسط هو بالتأكيد من بين هذه المناطق التي يرغبون في تعميق مستوى نفوذهم فيها”، مضيفاً: “نعتقد أنّ العديد من الأمور التي يسعون إليها، وطريقة سعيهم إليها، لا تتلاءم مع الحفاظ على النظام الدولي الذي تحكمه قواعد محددة”.
وتابع كيربي: “لا نطلب من الدول الاختيار بين الولايات المتحدة والصين، لكن، كما قال الرئيس مرّات عدّة، نعتقد أن الولايات المتحدة بالتأكيد في وضع يتيح لها القيادة في إطار هذه المنافسة الإستراتيجية”.
ويقوم شي بثالث رحلة له إلى الخارج منذ أن دفعت جائحة كورونا الصين إلى إغلاق حدودها والشروع في سلسلة من عمليات الإغلاق، ما أضر باقتصادها العملاق.
وتجمع بكين والرياض علاقات إستراتيجية على أكثر من صعيد، أبرزها قطاع الطاقة والنفط، إذ تعتبر الصّين أكبر ثاني اقتصاد في العالم، وتعد أحد أهم مشتري المنتجات النفطية السعودية، فضلاً عن أنّ الرياض تؤدي دوراً كبيراً في الاقتصاد الصيني من خلال شراء استثمارات ضخمة خلال الأعوام الأخيرة.
شريك إستراتيجي مخلص
أصدرت وزارة الخارجية الصينية تقريراً مطلع الشهر الحالي من 19 ألف كلمة بشأن “التعاون الصيني – العربي في عصر جديد”، أكدت فيه أنّ بكين “شريك إستراتيجي وصديق مخلص” سيؤدي دوراً بناءً في الشرق الأوسط ويتجنب القيام بأي شيء يمس “مصلحته الجيوسياسية”.
وقد يرى البعض أنّ ذلك يتضمن انتقاداً مبطناً وغير مباشر لسلوك الولايات المتحدة في الشرق الأوسط. وهناك مخاوف من أنّ القمة العربية الصينية التي تعقد الجمعة القادمة، وتتزامن مع زيارة الزعيم الصيني شي جين بينغ للسعودية، التي بدأها الأربعاء 7 ديسمبر/ كانون الأول وتستمر حتى الجمعة 9 من الشهر نفسه، تأتي في وقت حساس بشكل خاص للعلاقات الأميركية – السعودية.
وتقف العلاقات بين الرياض وواشنطن في الوقت الحالي عند درجة متدنية، وقد جرى الحديث كثيراً عن “الاستقبال المتحفظ” الذي لقيه الرئيس الأميركي جو بايدن عندما زار السعودية في تموز/يوليو الماضي.
ووفقاً لمؤتمر الأمم المتحدة للتجارة والتنمية، بلغ إجمالي التجارة الثنائية بين الصين ودول الخليج، بما في ذلك المملكة العربية السعودية وإيران، نحو 2.48 تريليون دولار (2.37 تريليون يورو) في عام 2021.
وخلال الفترة نفسها، بلغ حجم التجارة الثنائية مع الاتحاد الأوروبي والولايات المتحدة 1.3 تريليون دولار و62.6 مليار دولار على التوالي.
وتشمل كل هذه الأرقام التجارية مبيعات الأسلحة، على الرغم من أنّ الصين تلعب دوراً ضئيلاً للغاية في هذا المجال. يذكر أنّه بين عامي 2000 و2019، زوّدت الولايات المتحدة وروسيا وأوروبا دول الشرق الأوسط بنحو 95% من جميع الأسلحة التي تم تصديرها لهذه الدول.
التعاون العسكري
على الرغم من أن الصين كانت معروفة منذ عقود بأنّها مستورد كبير للسلاح الروسي، فإنّها خلال الأعوام الأخيرة تمكّنت من تطوير صناعتها العسكرية والتحول إلى رابع أكبر مصدر للسلاح في العالم بعد الولايات المتحدة وروسيا وفرنسا، بل والتفوق على روسيا وفرنسا من حيث حجم التصنيع العسكري.
وتمكّنت الصين في العقود الثلاثة الأخيرة من الفوز بعدد من صفقات الأسلحة مع دول عربية، خصوصاً الخليجية منها مثل السعودية والإمارات وأيضاً مصر والجزائر والمغرب.
ولجأت الصين في بداية تصنيعها العسكري إلى تقليد الصناعات العسكرية الروسية ثم الغربية، ثم بدأت مرحلة الابتكار، خصوصاً في مجال الطائرات من دون طيار.
وفي ظل رفض الولايات المتحدة تصدير بعض أنواع الأسلحة مثل الطائرات المسيرة ومقاتلات “إف 35” للدول العربية، لجأت الأخيرة إلى دول بديلة ومنها الصين.
واقتنت عدة دول عربية طائرات صينية مسيرة مثل “وينغ لونغ” و”سي آش” بأنواعها المختلفة، فضلاً عن أنواع أخرى من الأسلحة.
وتكشف أرقام معهد ستوكهولم الدولي لأبحاث السلام أنّ الصين رفعت بين 2016 و2020، حجم صادراتها من الأسلحة إلى السعودية بـ386%، والإمارات بـ169%، مقارنة بالفترة بين 2011 و2015